![](https://wielkoszynski.pl/wp-content/uploads/2020/03/Wielkoszynski-bg12.jpg)
![](https://wielkoszynski.pl/wp-content/uploads/2020/10/RZS_1-992x558.jpg)
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) to przewlekła choroba autoimmunologiczna niegdyś określana nazwą gośćca przewlekłego postępującego (GPP). Podstawowym objawem RZS jest stan zapalny obejmujący stawy i tkanki okołostawowe, który objawia się ich obrzękiem, nadmierną ciepłotą, zaczerwieniem skóry i dolegliwościami bólowymi zmniejszającymi ruchomość stawów. Nieleczony RZS prowadzi do zniszczenia stawów i ciężkiej niesprawności. Jest także przyczyną zwiększonej umieralności z powodu zawałów mięśnia sercowego i udarów mózgu.
![](https://wielkoszynski.pl/wp-content/uploads/2020/10/RZS_1-600x600.jpg)
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) - oferta badań
Anty CCP – ELISA
Anty CCP – ELISA
Przeciwciała anty-CCP – specjalistyczne badanie stosowane w diagnostyce reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS). Wykrywa i ilościowo oznacza przeciwciała przeciw cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi, który stanowi specyficzny antygen w RZS. Zaletą badania jest duża specyficzność – dodatnie wyniki występują wyłącznie u osób chorych na RZS (nie obserwuje się wyników fałszywie dodatnich). Pamiętać jednak należy, że nie wszyscy chorzy z RZS posiadają we krwi przeciwciała anty-CCP.
Czynnik reumatoidalny (RF)
Czynnik reumatoidalny (RF) – Turbidymetria lateksowa
Czynnik reumatoidalny (RF) – badanie wykonywane techniką aglutynacji cząstek lateksu. Wynik ilościowo wyraża stężenie RF w klasie IgM (w IU/ml). Podstawowe badanie laboratoryjne w diagnostyce reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS). Badanie niestety obarczone jest dużym ryzykiem uzyskania zarówno wyniku fałszywie ujemnego, jak i fałszywie dodatniego (więcej informacji znajduje się na stronie poświęconej chorobie).
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – opis choroby
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) to przewlekła choroba autoimmunologiczna obejmująca przede wszystkim układ ruchu. Niegdyś RZS określano nazwą gośćca przewlekłego postępującego (GPP). Rozwiń tekst
![](https://wielkoszynski.pl/wp-content/uploads/2020/10/RZS_2-600x600.jpg)
Przyczyna choroby jest nieznana. Postuluje się występowanie predyspozycji genetycznych, rolę infekcji bakteryjnych i wirusowych oraz defektów immunologicznych. Kobiety chorują znacznie częściej niż mężczyźni. Niektórzy badacze podkreślają też rolę stresu i palenia tytoniu w inicjowaniu choroby.
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – objawy i leczenie
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) - objawy
Podstawowym objawem reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) jest stan zapalny obejmujący stawy i tkanki okołostawowe. Zazwyczaj zajęte są drobne i średnie stawy (np. stawy dłoni i nadgarstki), ale zniszczeniu mogą ulegać również duże stawy (np. barkowe, biodrowe czy kolanowe). Stan zapalny stawów przejawia się ich obrzękiem, nadmierną ciepłotą, zaczerwieniem skóry i dolegliwościami bólowymi zmniejszającymi ruchomość stawu. Rozwiń tekst
![](https://wielkoszynski.pl/wp-content/uploads/2020/10/RZS_3-600x600.jpg)
Typowe objawy dotyczące układu ruchu w reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS) to:
- ból i sztywność (często tzw. sztywność poranna – występująca po przebudzeniu się rano),
- obrzęki,
- tkliwość palpacyjna (przy dotyku, ucisku),
- ograniczenie ruchomości stawu,
- zniekształcenia będące efektem długotrwale przebiegającego zapalenia stawu.
Objawom stawowym RZS towarzyszą zazwyczaj tzw. objawy pozastawowe. Obejmują one układ sercowo-naczyniowy (przedwczesna miażdżyca, zawały serca, udary mózgu, zapalenia naczyń, obwodowe zmiany niedokrwienne), nerki, oczy (zapalenia tęczówki i ciałka rzęskowego, zespół suchości związany ze zmniejszoną produkcją łez), płuca (śródmiąższowe zapalenia płuc). Ponadto może wystąpić osteopenia i osteoporoza, zaburzenia obrazu krwi (leukopenia, niedokrwistość, nadpłytkowość), a także tzw. guzki reumatoidalne – podskórne, niebolesne zmiany skórne najczęściej zlokalizowane w okolicy stawów dłoni.
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – leczenie
W leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów podstawowe znaczenie mają leki zaliczane do grupy tzw. leków modyfikujących przebieg choroby (DARD). Należą tu m.in. metotreksat, sulfasalazyna, chlorochina i hydroksychlorochina. Historyczne znaczenie mają też sole złota. Ponadto, szczególnie w leczeniu ostrych rzutów choroby, stosowane są glikokortykoidy – zarówno ogólnie, jak i miejscowo – w postaci wstrzyknięć dostawowych i okołostawowych. Powszechnie stosowane są też niesteroidowe leki przeciwzapalne (NPLZ). W ostatnim czasie duże sukcesy terapeutyczne w leczeniu RZS osiąga się dzięki stosowaniu tzw. leków biologicznych, do których zaliczane są m.in. przeciwciała skierowane przeciw czynnikowi martwicy guzów - TNFalfa.
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) - diagnostyka
W postępowaniu diagnostycznym, oprócz wywiadu i badania fizykalnego, duże znaczenie odgrywają zarówno badania laboratoryjne, jak i obrazowe. Diagnostyka laboratoryjna reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) obejmuje m.in. ocenę wskaźników zapalnych (OB, CRP, proteinogram) oraz wykrywanie mniej lub bardziej specyficznych dla RZS wskaźników serologicznych. Rozwiń tekst
![](https://wielkoszynski.pl/wp-content/uploads/2020/10/RZS_4-600x600.jpg)
Innym, bardziej specyficznym dla RZS wskaźnikiem są autoprzeciwciała przeciw cytrulinowanym białkom (np. filagrynie lub wimentynie). Obecnie większość laboratoriów oznacza je pod nazwą anty-CCP (od Cyclic Citrulinated Peptide). Przeciwciała anty-CCP są charakterystyczne dla RZS, nie występują jednak u wszystkich chorych (dlatego reumatolodzy wyróżniają tzw. RZS seronegatywny).
Ponadto opracowano również inne, bardziej zaawansowane wskaźniki serologiczne RZS, w tym markery oceniające nasilenie zniszczenia chrząstki stawowej lub jej odbudowę, jednak jeszcze nie weszły one do powszechnego użycia.
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) - oferta badań
Anty CCP – ELISA
Anty CCP – ELISA
Przeciwciała anty-CCP – specjalistyczne badanie stosowane w diagnostyce reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS). Wykrywa i ilościowo oznacza przeciwciała przeciw cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi, który stanowi specyficzny antygen w RZS. Zaletą badania jest duża specyficzność – dodatnie wyniki występują wyłącznie u osób chorych na RZS (nie obserwuje się wyników fałszywie dodatnich). Pamiętać jednak należy, że nie wszyscy chorzy z RZS posiadają we krwi przeciwciała anty-CCP.
Czynnik reumatoidalny (RF)
Czynnik reumatoidalny (RF) – Turbidymetria lateksowa
Czynnik reumatoidalny (RF) – badanie wykonywane techniką aglutynacji cząstek lateksu. Wynik ilościowo wyraża stężenie RF w klasie IgM (w IU/ml). Podstawowe badanie laboratoryjne w diagnostyce reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS). Badanie niestety obarczone jest dużym ryzykiem uzyskania zarówno wyniku fałszywie ujemnego, jak i fałszywie dodatniego (więcej informacji znajduje się na stronie poświęconej chorobie).