Błonica (dyfteryt)
Klasyczna błonica jest chorobą zakaźną i zaraźliwą z objawami będącymi następstwem działania toksyny błoniczej. Typowymi objawami błonicy są charakterystyczne naloty w gardle, którym może towarzyszyć brzydki zapach z ust. Zakażenie może mieć także inną lokalizację - może pojawić się np. błonica krtani, błonica nosa, błonica przyranna lub błonica okolicy pępka. Toksyna błonicza uszkadza mięsień sercowy oraz układ nerwowy, powodując objawy kardiologiczne i neurologiczne.
Błonica (dyfteryt) – opis choroby
Błonica jest chorobą wywoływaną przez bakterie Corynebacterium diphtheriae. Klasyczna błonica jest chorobą zakaźną i zaraźliwą z objawami będącymi następstwem działania toksyny błoniczej. Objawy te mogą przybrać postać zmian miejscowych w postaci charakterystycznych nalotów, a także zmian ogólnoustrojowych, czyli przebiegających w całym organizmie.
Środkiem zapobiegawczym, skutecznie chroniącym przed błonicą, są szczepienia. Szczepionki przeciw błonicy (dyfterytowi), które zawierają tzw. unieczynnioną toksynę błoniczą, są obecnie zalecane w obowiązującym kalendarzu szczepień. Odporność poszczepienna utrzymuje się jedynie około 8-10 lat od ostatniej dawki szczepionki (np. szczepienia przypominającego). Dlatego rekomendowane jest okresowe podawanie dawek przypominających szczepionki, a także regularna ocena odporności poszczepiennej, która polega na identyfikacji poziomu swoistych przeciwciał w surowicy, przeciw bakterii wywołującej błonicę. W związku z wygasaniem odporności poszczepiennej, osoby starsze, u których od lat nie stosowano szczepień przypominających, należą do grupy szczególnie zagrożonej błonicą.
Błonica (dyfteryt) – objawy i leczenie
Błonica (dyfteryt) - objawy
Typowymi objawami błonicy są charakterystyczne naloty w gardle, którym może towarzyszyć brzydki zapach z ust. Zakażenie może mieć także inną lokalizację - może pojawić się np. błonica krtani, błonica nosa, błonica przyranna lub błonica okolicy pępka. Toksyna błonicza uszkadza mięsień sercowy oraz układ nerwowy. W pełnoobjawowym zakażeniu u chorych pojawiają się objawy kardiologiczne i neurologiczne, które nieleczone stanowią zagrożenie dla życia pacjenta.
Błonica – leczenie
Leczenie pełnoobjawowej błonicy polega na intensywnej antybiotykoterapii (penicyliny, erytromycyna lub inne makrolidy, rifampicyna, klindamycyna) oraz stosowaniu antytoksyny błoniczej (końska surowica zawierająca przeciwciała neutralizujące toksynę błoniczą), a także mechanicznym udrażnianiu dróg oddechowych, wentylacji mechanicznej, leczeniu kardiologicznemu i innych formach leczenia objawowego.
Błonica (dyfteryt) - diagnostyka
Bezpośrednim dowodem zachorowania na błonicę jest izolacja czynnika zakaźnego od chorego, czyli hodowla pobranego materiału na odpowiednim podłożu. Materiał do badań najczęściej stanowią wymazy z gardła, migdałków, jamy nosowo-gardłowej, ran lub wydzieliny z owrzodzeń.
Do diagnostyki błonicy wykorzystywane są również metody serologiczne, których celem jest określenie poziomu przeciwciał. Zastosowanie znalazły tu takie metody, jak np. odczyn flokulacji i ELISA. Metody te służą głównie do oceny odporności poszczepiennej (wykrywają przeciwciała klasy IgG). Spadek stężenia przeciwciał jest wskazaniem do podania dawki przypominającej szczepionki.